Over voeding bestaan veel misverstanden en onduidelijkheden. Vooral over vet zijn de meningen verdeeld. Want vet zou dik maken, slecht zijn voor je aderen en je moet er vooral zo min mogelijk van eten. Maar is dat eigenlijk wel zo? Hoe zit het nu écht? In dit artikel alles over vet: de negatieve én de positieve kanten!
Vet als voedingsstof
Van oudsher krijgen we vaak het advies om maar niet teveel vet te eten. Maar dat is eigenlijk te kort door de bocht. In een gebalanceerd dieet horen ook vetten thuis, het zijn belangrijke voedingsstoffen voor het lichaam. Wist je bijvoorbeeld dat onze hersenen voor een groot deel uit vetzuren bestaat? Dit zijn met name omega 3-vetzuren. Wanneer we tekorten oplopen, kun je dit dan ook merken aan vergeetachtigheid. Vaak kunnen zwangere vrouwen dit risico lopen, waardoor ze last krijgen van de bekende ‘zwangerschapsvergeetachtigheid’. Dit komt simpelweg door het krimpen van de hersenmassa door vetzuurtekorten! Maar denk ook aan Alzheimer en dementie of hormonale verstoringen. Of je belangrijke vetzuren tekort komt, kun je overigens prima meten middels bloedonderzoek en een vetzurenprofiel.
Verschillende soorten
Aangezien vetten aardig wat calorieën bevatten, zijn het nuttige energieleveranciers. In tegenstelling tot koolhydraten (suikers) laat vet als brandstof je glucosepeil niet of nauwelijks stijgen, waardoor je ook gemakkelijker op gewicht blijft en ook bijvoorbeeld diabetes helpt te voorkomen. Vet is dus vet goed! Beter dus om meer goede vetten te eten dan koolhydraten. Verder dragen vetten bij aan een evenwichtige hormoonhuishouding. Daarnaast krijg je via goede vetten vitamine A, D en E binnen. Een goede maaltijd dient altijd juiste vetten te bevatten. Er zijn verschillende soorten vetten: onverzadigde vetten, verzadigde vetten en transvetten. Er bestaan veel feiten en fabels over al deze vetten. Maar wat is nu wel, en wat is niet waar?
Haken en ogen
Een eerste feit is dat onverzadigde vetten goed zijn voor je. Onverzadigde vetten vind je in producten zoals olijfolie, noten, vis en avocado. Hierin zitten bekende onverzadigde vetzuren zoals omega 3, 6 en 9. Vette vis zoals zalm, makreel, haring, ansjovis, sardines bevatten, als ze rauw gegeten worden, veel omega 3, een stof die ontstekingsremmend werkt. Door het verlagen van de ontstekingen neemt bijvoorbeeld cholesterol af. Deze producten voldoende en gevarieerd eten, is dus belangrijk voor je gezondheid. Maar hier zitten wel wat haken en ogen aan. Let op met een overschot aan omega 6-vetzuren. Deze komen teveel voor in onze hedendaagse voeding omdat verschrikkelijk veel producten vanuit de voedingsindustrie zonnebloemolie bevatten, wat ontstekingsbevorderend werkt. Vermijd ook in elkaar geknutselde vetten die in een kuipje zitten, zoals de margarines of vloeibare bakolie.
Kokosolie
Het beste kun je olijfolie en kokosolie gebruiken. Kokosolie is weliswaar een verzadigd vet, en heeft daardoor een slechte naam gekregen. Maar deze olie is een vreemde eend in de bijt. De structuur van kokosolie is bijzonder. Als het koud is, heeft de olie een vaste vorm. Wordt het warmer, ergens rond de 25 graden, dan wordt het al vloeibaar. Kokosolie heeft net als olijfolie veel gezondheidsvoordelen.
Onderzoeken tonen aan dat kokosolie helpt om omega 3-vetzuren beter op te nemen, helpt bij de afgifte van schildklierhormonen en het bevat laurinezuur wat helpt tegen schimmels en ongewenste bacteriën. Het bestaat uit zogenaamde MCT’s Medium Chain Triglyceriden, oftewel ‘middellange-keten vetzuren’. Deze vetzuren hebben geen insuline nodig om hun werk te doen en het vertraagt de vertering, waardoor kokosolie een positief effect heeft op de gevoeligheid van het lichaam voor insuline. Onze pancreas krijgt het al genoeg te verduren met onze gemiddelde suikerinname, waardoor kokosolie een waardige toevoeging aan ieders voedingspatroon is, en zeker voor diabetici.
Bewustzijn
Dat verzadigde vetten per definitie slecht zijn, is een fabel. Verzadigde vetten kun je vinden in kokosolie, boter, vet uit vlees, zuivel en eieren. Dit is pas in grotere hoeveelheden ongezond, het lichaam heeft deze voedingsstof in beperkte mate wel nodig. Wel bevatten dierlijke producten, waar we met name verzadigde vetten uithalen, tegenwoordig veel toevoegingen zoals antibiotica en afvalstoffen. Dit is niet bevorderlijk voor onze gezondheid, en het is zinvol je hier bewust van te zijn. Ook zijn bepaalde producten zoals zuivel niet goed om te eten omdat zuivelinname een negatieve invloed heeft op de gezondheid. Het grootste probleem, zoals eerder al aangegeven, zijn de door de industrie in elkaar geknutselde vetten. Ik zeg altijd maar zo: eten komt niet uit de fabriek, maar uit de natuur. Puur en onbewerkt.
Transvetten
Transvetten passen niet in een gezond dieet! Deze vetten worden vaak over het hoofd gezien, terwijl veel van ons deze voedingsstof zeer geregeld (dagelijks in grote hoeveelheden) binnenkrijgen. Transvetten vind je vooral in industrieel geproduceerd voedsel, want het komt in de natuur enkel in heel kleine hoeveelheden voor. Het wordt gemaakt door vetzuren in de fabriek uit te harden, vandaar dat het ook wel ‘gehard vet’ wordt genoemd. Doordat deze vetten een minder flexibele structuur hebben, kan je lichaam dit minder goed verwerken. Deze voedingsstof kun je beter zoveel mogelijk uit je dieet bannen. Deze vetten richten grote schade aan in je lijf!
Evenwichtig dieet
Al met al behoren vetten in een evenwichtig dieet, en leiden tekorten tot hormonale problemen, Alzheimer, dementie en nog veel meer gezondheidsklachten. Maar wel is het belangrijk je bewust te zijn van welk type vet je nu eigenlijk consumeert. Wil jij hier meer informatie over, of heb je andere vragen omtrent een gezonde leefstijl? Frank Jonkers van BodySwitch Heemskerk is specialist op het gebied van voeding en gezondheid. Ooit woog hij zelf 135 kilo en had beginnende hart- en vaatziekten en diabetes. De juiste voeding en leefstijl aanhouden kan je genezen! Hij heeft al meer dan duizend mensen geholpen bij het oplossen van gezondheidsklachten. Wil je ook natuurlijk gezond worden? Neem contact op en ontdek de mogelijkheden.
Een hele goede gezondheid gewenst!
Frank Jonkers
